Geschiedenis

Inleiding.

Het is 1985. Een paar mannen, leden van het West-Fries Mannenkoor, vatten het plan op om Byzantijnse kerkmuziek te gaan zingen.

Hun initiatief is uitgegroeid tot het Hoorns Byzantijns Mannenkoor. Een koor van rond de 40 man dat zich onder de bekwame leiding van Grigori Sarolea heeft ontwikkeld tot een koor dat onder liefhebbers en kenners van de Byzantijnse koorzang naam en faam heeft.

Het Hoorns Byzantijns koor vertolkt de Byzantijnse koorzang, zoals die in de Russisch orthodoxe kloosters en kerken klinkt.

De oprichters kunnen trots zijn op het resultaat!

Gerard Beensterboer, Henk Kaag, Johan Lenters, Jan Kunst, Mart Kraakman en Han Bakker waren mannen van het eerste uur. Twee mannen haakten na één repetitie weer af, maar een week later sloten Herman Pfeiffer en Klaas Molenaar zich bij het koor aan.

Het koor zou zich specialiseren in het zingen van Russisch orthodoxe kerkmuziek met daarnaast een klein repertoire van Russische volksliedjes. “Perfectie was niet het streven, maar wél de opbouw van een koor dat waardering zou oogsten!”
In die bewoordingen werd het streven van het koor gepresenteerd aan Ineke Petter, die als dirigente werd aangezocht. En zij startte met deze acht mannen.

Het Hoorns Byzantijns Mannenkoor was een feit!

In de begintijd was er wel wat verloop, hetgeen logisch is voor een koor in opbouw. In de eerste vijf jaren groeide het koor naar twintig leden.

Het repetitielokaal “De Drie Tulpen” was op het Achterom in Hoorn, aan de achterzijde van de Koepelkerk aan het Grote Noord. De ruimte was zeer eenvoudig en aangenaam geprijsd wat huur betreft.
Zo werd er elke dinsdagavond gerepeteerd, bij het snorren van de gaskachel en in de pauze genietend van in thermoskannen meegebrachte koffie.

Ineke Petter gaf leiding aan het koor daarbij ondersteund door een bejaard elektrisch orgeltje. Zij heeft in die jaren de basis gelegd van het HBM.

Het koor treedt naar buiten

In de eerste jaren leverde het koor vaak een bijdrage aan erediensten in de Koepelkerk waar immers in het zaaltje voor een vriendenprijsje gerepeteerd werd. In die beginjaren werden er zo’n zestig optredens verzorgd door het koor. Helaas ontbreekt het aan voldoende informatie over die eerste tijd, maar bepaalde optredens springen er wel uit.

Zo was er het optreden in de Grote Kerk in Zwolle ter gelegenheid van de viering van duizend jaar bestaan van de Russisch orthodoxe kerk, in aanwezigheid van koningin Beatrix, leden van het toenmalige kabinet en andere hoogwaardigheidsbekleders.

Ook memorabel was het bezoek in 1989 aan Malta, waar het HBM deel nam aan een korenfestival met een wedstrijdkarakter. Helaas was het verblijf zodanig krap gepland dat het koor niet aan de finale kon deelnemen. Het koor zat vóór de finale al weer in het vliegtuig op weg naar Hoorn.

Het koor kan ook met genoegen terugkijken op een reis door Oostenrijk. Er werd veel gezongen in verschillende kerken. De Byzantijnse dienst in de Stephansdom in Wenen was absoluut een hoogtepunt.

Bezinning was er tijdens de trip naar Lourdes, waar het HBM op uitnodiging van de Maastrichtse Bedevaartvereniging een week lang diensten begeleidde. Duizenden bedevaartgangers hebben daar met het HBM kennis gemaakt.

Toen het koor 25 jaar bestond, is er een succesvolle vijfdaagse koorreis naar Cambridge gemaakt. Een waar genoegen om de Byzantijnse gezangen in de prachtige Engelse kathedralen te laten klinken.

In 2015 maakte het HBM een koorreis naar Hongarije. Het was er op uitnodiging van de orthodoxe kerk van Hongarije. Fantastisch om te zingen daar waar de orthodoxe liturgie nog een belangrijke plaats in de samenleving inneemt.

Dirigentenwissel

Het koor bestond vijf jaar toen er onenigheid binnen in het koor ontstond. Binnen het bestuur leefde het idee om op zoek te gaan naar een nieuwe dirigent.

Deze gang van zaken was voor een aantal koorleden aanleiding om het lidmaatschap van het koor te beëindigen. Een aanmerkelijk uitgedund koor bleef achter, dertien leden, maar het liet zich door deze tegenslag niet uit het veld slaan en maakte een doorstart. Vanaf dat moment onder de leiding van de nog jonge dirigent Grigori Sarolea. Onder zijn inspirerende leiding groeide het koor uit tot wat het nu is. Een evenwichtig koor dat zich gelukkig mag prijzen met een bezetting van rond de 40 mannen.

Het repetitielokaal bleef nog een tijd de “Drie Tulpen”, maar toen de Koepelkerk grondig werd gerestaureerd, werd ook de repetitieruimte aan een flinke opknapbeurt onderworpen. Er werd uitgeweken naar een andere locatie en de keuze viel op een zaal in het wijkcentrum “Kersenboogerd”.

Tot op heden is dit de vaste repetitielocatie waar iedere dinsdagavond tussen acht uur en kwart over tien hard aan het repertoire wordt gewerkt.

Optredens

Het aantal concerten en het meewerken aan kerkdiensten ligt gemiddeld op zo’n twintig per jaar. Hiermee is het koor niet beperkt tot de regio West-Friesland. Op heel veel plaatsen door het hele land heen hebben de gezangen van het HBM inmiddels geklonken. Met succes blijkbaar, want vaak wordt na verloop van tijd het koor nogmaals gevraagd.

Door de jaren heen heeft het koor een traditie opgebouwd van zelf georganiseerde concerten, zoals het Nieuwjaarsconcert. Eerst in de Lutherse kerk aan het Ramen in Hoorn. Toen eenmaal bleek dat de publieke belangstelling voor deze concerten zo groot werd, is uitgeweken naar de Oosterkerk aan het Grote Oost, die een aanmerkelijk grotere capaciteit heeft.

De kracht van het HBM ligt in de vertolking van de Byzantijnse liturgie. Soms met liederen getoonzet in meerstemmige uitvoeringen, dan weer eenstemmig. De ene keer verleent het HBM medewerking aan een dienst door gezangen die in de eredienst zijn ingepast te brengen, de andere keer weer door een volledige liturgie van bijvoorbeeld Johannes Chrysostomos te verzorgen.

Naast bovengenoemd repertoire, verdiept het koor zich ook traditionele volksliederen.